Fibromiyalji tıpta yani yumuşak dokuda oluşan romatizmal ağrılar, 25-55 yaşları arasında ve daha çok sıklıkla bayanlarda görülüyor. Yaşamın ilk yıllarında da ortaya çıkabilen hastalık; kaslarda ağrı ve hassas vücut, uyku bozukluğu, hastalık; yorgunluk, halsizlik ve sabahları “tutulma” hissi ile uyanma gibi belirtiler gösteriyor.

Yaşamınızı olumsuz etkileyen fibromiyaljinin kontrol altına alınması için bazı hususlara dikkat etmek gerekir. Ailevi ve çevre faktörleri fibromiyalji oluşumunda etkili. Fibromiyalji rahatsızlığının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte eğitim ve ekonomik düzeyi iyi olan kişilerde daha sık görülmektedir. Fibromiyalji hastası olan kişilerin birinci derece yakınlarında da görülme sıklığı artmaktadır.

Bir yeden düşme ya da motorlu araç kazası gibi büyük fiziksel kazalar, ruhsal travmalar, bazı viral hastalıklar, romatoid artrit, ankilozan spondilit gibi bazı romatizmal hastalıkların fibromiyaljiyi tetikleyen faktörler arasında olduğu bilinmektedir. Depresyona neden olabilir Ağrı veya yaygın ağrı fibromiyalji de en sık karşılaşılan şikayetlerdir. Tarım kenti olan Aksaray’ımızda genellikle vücudun en çok kullanılan boyun ve bel bölgesinde yoğun ağrılar hissedilir. Aynı zamanda omuz, dirsek, diz ve ellerde de hissedilebilir. Genellikle hastalar vücudunun bir tarafının diğer taraftan daha çok ağrıdığından şikâyet eder. Pek sık olmasa da nadiren el ve ayaklarda şişlik olabilir. Bu ağrıların yanı sıra hastaların yarısında gerilim tipi baş ağrısı vardır. Sıklıkla idrara çıkma ve acilen idrar yapma gereksinimi doğar. Çene de oluşan eklem ağrıları, kramplar ve kulak çınlamaları da görülebilir.

Kimi hastalarda depresyon ve benzeri şikayetler de ortaya çıkabilir. Bu belirtiler varsa…

1. Uyku bozukluğu

2. Sabahları yorgun uyanma

3. Karın ve göğüs bölgesinde ağrı

4. Ellerde his kaybı

5. Kabızlık veyahut ishal

6. Mide kısmında ağrı

7. Regl dönemi ağrıları

8. Nefes almakta zorluk çekme

9. Birdenbire sinirlenme

Fibromiyalji nasıl tedavi edilir?

Tedavide uygulanan ve en etkili yöntem egzersiz Fibromiyaljide fiziksel egzersiz tedavide son derece önemlidir. Çoğu fizyoterapistin çalışmasında en etkili tedavinin, düşük orandaki aerobik olduğu kanıtlanmıştır.

Bununla beraber her hasta için her egzersiz doğru değildir. Fibromiyalji hastalarında ağrının azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılmasında yüzmenin de etkisi olduğu belirtilmiştir. Özellikle açık havada yapılan aynı hızda yürüyüşler, hastalıkta görülen şikayetlerin azaltılması konusunda en az yüzme kadar etkilidir.

Gevşeme ve germe egzersizleri, bisiklete sürme ve su aerobiği gibi etkinliklerden de yararlanılabilir. Uyku kaçıran alışkanlıklardan uzak durulmalı Fibromiyalji hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar, ağrıyı en aza indirmek, yorgunluğu azaltmak, uykuyu düzene sokmak ve depresyonu tedavi etmek maksadıyla kullanılır. Bu sebeple yatmadan önce uyku düzenini bozacak alkol, sigara, çay, kola, kahve gibi ürünler tüketilmemelidir.

Antidepresan ve ağrı kesici gibi, uyku düzenlemek amaçlı ve kas gevşetici ilaçlar ile tedavi planı yapılır. Bunun haricinde duyarlı noktalar üzerine bölgesel enjeksiyonlar yapılabilir. Fizik tedavide sıcak tatbikat, derin ısıtıcılar, ağrı kesici özelliği olan elektriksel uyarım ve masaj ile pozitif sonuçlar alınmaktadır.

Ayrıca hastalara kaplıca bakım ve beslenme yöntemlerinin tümü de önerilir.

Fizyoterapist Muhammed Buğra Baysal Aksaray